Totik Mansiathon Diri Marombou Bani Simbuei

My Blog

Wednesday, October 28, 2015

Partingkian Bandar Hanopan (5)

Oleh: Limantina Siholoho

Ase diboba Rayat Sibolonan Dili ma gan Harajaan Silou hu rumah, isalin Rayat Sibolonan Dili ampa Pamogang Dili Harajaan Silou na ompat halak, ipajujungkon ma boras bani uluni “ulang mali tondi”, nini Rayat Sihabolonan Dili Ampa Pamogang Dili, marhata bani Harajaan Silou. “Ia dop ham holongan ate, Rayat Sihabolonan ampa Pamogang Dili, igalar ham ma utang na dua puluh, taruhkon ham ma ahu mangadap hu bani Raja Dili.”
“Nim ma in Tungku; pabunuhkon ahu do hape uhurmuyu, laho pabunuhkon ahu hubani parsaholat Siantar ai.” “Sis, Batak”, isintak horis. Ase sihol ma uhur ni sini Silou mamunuh Raja Dili; ase isintak halasan. Ase roh ma Pamogang ampa Rayat Sihabolonan Dili: “Harajaan sini Silou! Ulang ibunuh ham Raja Dili.” “Anggo sonin ma nimu, alo Pamogang ampa ham Rayat Sihabolonan Dili, marulak ma au lobei hu Tanoh Batak.”
Ase das ma ia di Tanoh Batak, ase mulak ma hu Raja Rubun. Ase ditangar Raja Silou Bolag ma baritani das ma di Raja Rubun, ase disuruh ma ulubalangni manggompangi di Sahang Barak, mamunuh Harajaan sini Silou ase ulang lopus marayak Tuan Nabolon Silou hu Nagor Laksa.
Ase lopus do hu Nagor Laksa Harajaan sini Silou martomuhon Tuan Nabolon Silou. Ase domma martomu Harajaan sini Silou ompa Tuan Nabolon Silou. Ase: “Sonin ma in, alo Pai Bosar, ase hatahon ma hatangku bani Pai Marjilir”, nini Harajaan sini Silou. “Ase das ma manguda dijon alo Pai Marjilir ompa ho alo Pai Bosar: sonaha ma riahta di Nagor Laksa on, ase sada ma riahta?” nini Tuan Nabolon mandokkon Pai Marjilir ampa Pai Bosar, “Sonaha ma nindia?” “Ia sada ma nimu, sada ma ninnami, Tuan Nabolon”.
Ase ditangar Raja Silou Bolag ma barita ni Haraan sini Silou das ma di Nagor Laksa, ase dipanggil ma Nagodang Simbolon ompa Nagodang Malayu mangarahkon parsaholat. Ase roh ma parsaholat ondi: “Aha do lani Rajanami pamanggilonkon bannami?” “Ase alop handian ma babi parompatan hu Nagur Laksa.” Ase kehe ma sidea ratus dua puluh mamboba buluh panlomangan hu Nagor Laksa.
Ase manise ma Harajaan sini Silou: “Sonaha handian na roh hun Silou Bolag in ase mamboba buluh?” “Harajaan sini Silou! Adong gan babi ijon bani patungon ompat nini Raja Silou.” “Ase babi ni ise ma patungon dian?” nini Harajaan sini Silou. Ase mabiar ma Nagodang mangkatahonsi, ase mulak ma hu Silou Nagodang ondi.
Ase tangis ma Harajaan sini Silou di alaman, ase laho humani ma ia hu parhobonan, di parhobonan pe tangis humani do Harajaan sini Silou ondi. Ase manise ma Ompung Naibata: “Ase aha do tangisanmu hompu di parhobonan in?” nini Ompung Naibata. “Sabapni ahu tangis, mabolag ma tanoh namine husiar, ase dija pe lang be dong hapeni hasohanku nini uhurhu”.
“Ulang ham tangis hompu, anggo ra do ham mangihutkon podahku.” “Sonaha ma podahmu Ompung?”
“Ulang ham mangomou bani hata, ulang ham mangomou bani padan, ase marmunsuh pe ham magira, dabere pudun do lobe ase marmunsuh ham magira”, nini Naibata ondi. “Ia lang da ham mangomou hompu, adong do magirah tanoh hatijakanmu.”
“Ia dong do tanoh hatijakanku, bere ham ma au ajimat bani hasomanku sadokah au manggoluh.”  “Ia sihol ma ham bani ajimat, ase laho ma ham hu Sahang Nabolon, ia padanta martomu pangului mata ni ari.”
Ase torang ma ari, ase laho ma Harajaan sini Silou ondi hu Sahang Nabolon, ase jumpahsi ma parlanja ualuh halak sadalanan, anak Purba Tua. “Laho hu ja do hita lani?” nini si Manruntabe. “Laho hu Raja Rubun do.” “Ase marpuran hita lani.” “Lang be au marpuran, mabarah ayakanku.”
Ase marsipisar ma ia mardalan, madohor ma Bah Ambalotu ase golap ma ididah gonup nagori on, ase sangkolag nari man dididah nasiang, ase dilintuni Harajaan Silou ma gan na masiang ondi, tong do masiang sangkolag idah Harajaan Silou. Mulak pe ia hu pudi, tong do masiang sangkolag idahHarajaan Silou. Diulakkon ma gan dilintuni Harajaan Silou, suhun ma lima hali.
Ase manilok ma gan Harajaan sini Silou ondi, ase iulakhon ma hu pudi, ase diulakhon dikawahkon ase romban humani do dididah ampa silok ondi. Ase diulakhon ma diporih ase bani silok ondi do dididah humani; ase ditangkap ma silok ondi, ase marumbak ma gan Harajaan sini Silou ondi ompa silok ondi ase mardopor ma gan taligorani dibaen ngalut dibogehon Harajaan sini Silou ondi.
Ase manise ma Ompung Naibata ondi: “Ase mahua ham ase modom hompu?” “Ase adong huidah magerger, ase lang da tarbuat ahu Ompung!” “Aha ma ase boi dibuat ham, nadadong boi hatamu bangku hompu.”
“O alo Ompung, bani na i pudi pe marsogot hutanohkon do bani ase ulang lupa na i pudi ni na i pudianku, ase ulang lupa martaringati ham Ompung, Ompung Naibata.”
“Ai sonin do hatamu hompu, ase ham do marsogot sudihon di Tanoh Silou on. Ase kehe ma ham hompu.” Ase hundul ma gan Harajaan sini Silou. “Ase jongjong ham ma lobe.”
Ase didah ma pinggan pasu ase gerger ma dididah; ase ditangkap ma gan na gerger ondi, ase lumpat ma hu siambilou, ase dikawahkon ma hu siambilou, ase lumpat ma hu lobe-lobeni, ase tombob ma ia hu toruh. “Ase mahua ham ase tombob hompu?” “Sabapni ahu tombob Ompung, adong huidah magerger, lang tarbuat ahu.”
“Ase lang tarbuat ham hompu, lape dong ahu parpodah bamu hompu.” “Sonaha ma lani podahmu Ompung Naibata?”
“Ia podahku hompu, ase daanggir ma marsogot. Ia gorakni anggirmi: Ia margorak ma humbani sihamun, monang ma hita marmunsuh. Ia margorak ma humbani siambilou, alah ma hita marmunsuh. Ia margorak ma humbona, ase monang ma hita marmunsuh. Ia margorak hampit ujung-ujung ase alah ma hita marmunsuh.
“Ase suhun ma padanta hompu: ase das ma bamu na hasilianku bani hasomanmu, bani pagarmu, bani sihawalmu, bani sumbahonmu marsogot hompu, ase martonah ham bani na i pudimu. Ia mulak ma ahu holi, ase hosahku ma dididah ham, sorangku ma diboge ham, rupangku lang be dididah ham hompu”, nini Ompung Naibata: “Ase jongjong ma gan hompu”.
Ase jongjong ma Harajaan sini Silou ondi, ase ditangkap ma na magerger ondi, ase domma dapotsi. Ase didilou ma di Juhar ompa si Baresa ompa si Birong ompa na ualuh ondi sip-Purba Tua ondi. Ase roh ma gan hasomanni ondi, ase lintun ma gan ia ase iihutkon hasomanni ondi ma.
Ase das ma gan ia i Bah Ambalotu. “Buat ma, alo Juhar, bulung langge ai, pindo alo Juhar unte ai bani Guru Baresa ompa hiou putih, ase pisat unte in alo Juhar.” “Dop ma hupisat alo Harajaan sini Silou.” Ase ianggir ma gan Pandapatan ni Harajaan sini Silou ondi. Ia domma gan sidea maranggir, ase laho ma hu Raja Rubun.
“Roh hunja ham ompung?” nini Pamogang Pamolaha. “Roh hun Nagor Laksa.” “Marbanggal dope tuahku, dong pe mulak dope ham hujon, laho ma hita hu rumah.”
Das ma gan di rumah, ase dibore hiou, dibore gotong, dibore baju, dibore pamonting, dibore raot takah tundun, ibuat ma gan hambing, dibuat Pamogang Pamahala. Ase laho ma gan sidea hu bah maranggir, ase dipasungkup Pamogang Pamahala ma gan sinjata mangiringkon sidea hu paranggiran; mulak ma sidea hu rumah; ase das ma gan di rumah ase mamohul ma gan sidea.
Ase mulak ma gan Harajaan sini Silou hu Nagor Laksa. Ase marhata ma Rayat Sibolonan bani Harajaan sini Silou: “Harajaan sini Silou! Marutang ma gan ahu ratus dua puluh bani Raja Silou Bolag, halani bonang sagogoh, ase ambungkon ham ma hatamu, Harajaan sini Silou, bani Tuan Nabolon. Ia lang be holi bongkot hatamu in, marutang pe au, lang be malungun uhurhu”, nini Rayat Sibolonan Silou.
“Sonin ma in Tuan na Bolon Silou, onggo sonin do, ase tumu ma lobe gamot Nagor Laksa on, ase diboge hatangku”, nini Harajaan Silou.
Ia hatangku siburingan tolong do hansa”, nini Harajaan Silou. “Ia madear uhur dian napahe hatangkin; ia lang malas uhur, naambungkon hatangkin”, nini Harajaan Silou. “Ise ma lo amang na mabue na pak marutang saratus dua puluh harani bonang sagogoh?” Nadong na ra marbalos.
“Sonaha ma in, alo Tuan Nabolon, domma hupindo hata hubani na mabue, nadong na marbalos”, nini Harajaan sini Silou. “Sonaha ma in alo Tuan Nabolon?” nini Harajaan sini Silou.
“Ia lang be dong na ra marbalos, tuannami, hita sonaha ma pintor ni uhurmuyu?” nini Rayat Sibolonan. “Ia pintor ni uhurhu namine nasousouhon ma namin samah parinangon, sada dayok, saangkal boras, saamas batuni.”
“Nada dong bongkot”, nini Rayat Sibolonan.
Share:

0 komentar:

Saya Masrul Purba Dasuha, S.Pd seorang pemerhati budaya Simalungun berasal dari Pamatang Bandar Kabupaten Simalungun Sumatera Utara. Simalungun adalah jati diriku, Purba adalah marga kebanggaanku. Saya hidup berbudaya dan akan mati secara berbudaya. Jangan pernah sesekali melupakan sejarah, leluhurmu menjadi sejarah bagimu dan dirimu juga kelak akan menjadi sejarah bagi penerusmu. Abdikanlah dirimu untuk senantiasa bermanfaat bagi sesama karena kita tercipta sejatinya memang sebagai pengabdi.

Video of Day

Blogroll

Flag Counter

Join Us Here

Blog Stats

Categories

Find Us On Facebook